Αίρεση και σχίσμα...

Αρχιμανδρίτου π. Ιωαννικίου Κοτσώνη.

Επειδή υπάρχει μεγάλη σύγχυση και προβληματισμός πάνω στο θέμα αυτό, τόσο στα απλοϊκά στρώματα του πληρώματος της Εκκλησίας μας, όσο και σε πολλούς ιερωμένους και θεολόγους είναι ανάγκη να διαλευκανθεί η διαφορά μεταξύ αιρέσεως και σχίσματος.

Κατά τους Ιερούς Κανόνες Αίρεση είναι η αλλοίωση και παραχάραξη και διαστρέβλωση της Αλήθειας, του Δόγματος της Εκκλησίας μας, το οποίο αποτελεί Θεμέλιο και Ακρογωνιαίο Λίθο και Πέτρα της Πίστεως, «η δε Πέτρα εστίν ο Χριστός». Η Θεολογική αίρεση, λοιπόν, είναι μια ευθεία προσβολή και πολεμική. Ξεκινά από την στρέβλωση των δυσνόητων Αγιογραφικών χωρίων με ένα υπερήφανο εγκεφαλισμό ή υπερφίαλη λογοκρατία του αιρεσιάρχου (αρχηγού της αιρέσεως) και έχει ως αποτέλεσμα την ταραχή της ειρήνης της Εκκλησίας και την απώλεια των αιρετικών και των πιστών εκείνων οι οποίοι θα κατρακυλήσουν προς το βάραθρο της αιρέσεως. Διότι με την αίρεση γκρεμίζεται το σωτηριολογικό έργο της Εκκλησίας, χάνονται οι προϋποθέσεις της σωτηρίας, αφού Θεολογία και Εκκλησιολογία και Σωτηριολογία συμπορεύονται, συμπλέκονται και αλληλοπεριχωρούνται. Τότε έχουμε μία αιρετική Εκκλησιολογία, αιρετική Σωτηριολογία, αιρετική Θεολογία.

Από Αγιογραφική άποψη η αίρεση θεωρείται βλασφημία κατά του Αγίου Πνεύματος και είναι ασυγχώρητη, διότι περιέχει το πνεύμα της αμετανοησίας και του εωσφορισμού.

Ο βίος και η διδασκαλία του αρχηγού της αιρέσεως (αιρεσιάρχου) είναι βίος και διδασκαλία εντελώς αντίθετα προς τον Αρχηγό της Πίστεως και προς το Ιερό Ευαγγέλιο. Οι αιρετικοί πολλές φορές – συμβουλία του Πονηρού – υποκρίνονται τους Ορθόδοξους και καπηλεύονται την Πίστη.

Το ανατρεπτικό έργο των αιρετικών έχει στόχο και τις Άγιες Γραφές και την Ιερά Παράδοση της Εκκλησίας, δηλαδή τους Ιερούς Κανόνες των Οικουμενικών Συνόδων, που υπομνηματίζουν και ερμηνεύουν Ορθοδόξως τις Άγιες Γραφές. Επειδή δε οι αιρετικοί είναι φορείς μιας επιδημικής νόσου οι Ορθόδοξοι είμαστε πολύ περισσότερο προσεκτικοί απ’ όσο πρέπει, για μια επιδημία, που προσβάλλει την υγεία του σώματος.

Αγαπάμε μεν τους αιρετικούς ως αθάνατες ψυχές, υπέρ ων ετύθη Χριστός, ευχόμαστε να μετανοήσουν, μισούμε όμως και αποστρεφόμαστε την αίρεση. Δεν αμνηστεύουμε την αίρεσή τους, εν ονόματι της αγάπης. Δεν κάνουμε σύγχυση προσώπων και αιρετικού σκότους, αιρετικού ψεύδους και αιρετικής δοξασίας εν ονόματι της αγάπης, που δεν είναι πραγματική Χριστοκεντρική και Αγιογραφική αγάπη. Η γνήσια και όχι νόθος αγάπη υποδεικνύει το ψεύδος, το σκοτάδι, την αίρεση, τον γκρεμό, την άβυσσο.
 
Το Εκκλησιαστικό Σχίσμα είναι κάτι πολύ διαφορετικό από την Αίρεση, καθώς ερμηνεύει αυτός ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης στο Πηδάλιό του (σελ. 388). Το Σχίσμα έχει ως αιτία κάποια προβλήματα, που εύκολα αντιμετωπίζονται και λύνονται, όταν υπάρχει καλή πρόθεση και πολλή ταπείνωση και πνεύμα διακρίσεως και από τις δύο πλευρές. Οι σχισματικοί ανεξαρτητοποιούνται βέβαια, αποσχίζονται από τον εκκλησιαστικό κορμό, δημιουργούν δική τους Σύνοδο, αλλά δεν παύουν να είναι Ορθόδοξοι. Δεν διαστρέφουν τα ιερά Δόγματα της Εκκλησίας, δεν είναι εχθροί του Θεού και της Αλήθειας και των Αγίων Γραφών και της Ιεράς Παραδόσεως, όπως οι αιρετικοί.

Η απειθαρχία των σχισματικών στην Εκκλησία συνίσταται στην έλλειψη διακρίσεως από τη μία και από την άλλη πλευρά, στην απουσία αγάπης. Αν παραμεριστούν οι ανθρώπινες αδυναμίες και πρυτανεύει η εν Χριστώ αγάπη και η αρετή της διακρίσεως εύκολα αντιμετωπίζονται, συζητούνται και λύνονται τα διοικητικής ή άλλης φύσεως αίτια, που προκάλεσαν το Σχίσμα.

ΠΗΓΗ: http://www.egolpion.net/0EEED1F6.el.aspx